Nieuwe wet verplichte GGZ nu echt in aantocht!

Nieuwe wet verplichte geestelijke gezondheidszorg nu echt in aantocht!

Wet BOPZ

Het komt voor dat iemand moet worden opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis. Dit gebeurt als iemand vanwege een psychiatrische stoornis een gevaar vormt voor zichzelf en/of voor anderen.

Een gedwongen opname is ingrijpend. Je bent niet meer de baas over je eigen leven.  Je moet meemaken dat je van je vrijheid wordt beroofd en  andere mensen voor en over je beslissen. Dat is een ingrijpende ervaring.

De wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (wet BOPZ) regelt de opname en de rechtspositie van mensen die tegen hun wil worden opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis

In deze wet staat in grote lijnen onder welke voorwaarden een gedwongen opname is toegestaan, hoe deze moet verlopen en welke rechten je hebt  tijdens de opname. In de Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO) staat welke rechten een patiënt in het algemeen heeft.

Wet Verplichte geestelijke gezondheidszorg

Inmiddels is er een nieuwe wet in aantocht  die de BOPZ moet gaan vervangen:  de wet Verplichte geestelijke gezondheidszorg. De nieuwe wet wil gedwongen behandeling van mensen met psychische problemen minder ingrijpend maken. Een belangrijk verschil is dat verplichte zorg straks ook buiten een pschychiatrische instelling opgelegd kan worden.

In het wetsvoorstel staat ook dat de patient (cliënt genoemd)  voldoende invloed moet hebben tijdens de hele periode van verplichte zorg. Hulpverleners moeten regelmatig met de cliënt overleggen en de zorg samen evalueren. De cliënt heeft het recht om aan te geven welke zorg en behandeling zijn voorkeur heeft. Hulpverleners moeten hier zo veel mogelijk aan voldoen, tenzij de wensen van de cliënt in strijd zijn met goed hulpverlenerschap. 

Tijdens de verplichte zorg moet er steeds aandacht zijn voor de maatschappelijke participatie van de cliënt. Hij moet dus mee kunnen blijven doen in de maatschappij of alvast voorbereid worden om na de behandeling weer een maatschappelijk leven op te bouwen.

Familieleden en andere directbetrokkenen kunnen straks meer betrokken worden bij de beslissing of verplichte zorg nodig is. Familievertrouwenspersonen  zullen advies en bijstand geven aan familieleden en andere directbetrokkenen van vrijwillig en verplicht opgenomen cliënte.

Wet Zorg en dwang

Tevens is de nieuwe Wet zorg en dwang in aantocht.  Deze wet is gericht op mensen met dementie en mensen met verstandelijke beperkingen. Op dit moment vallen gedwongen opnames en gedwongen zorg voor mensen met dementie of met een verstandelijke beperking onder de Wet Bopz.

De nieuwe wet Zorg en Dwang sluit beter aan bij de zorg voor mensen met dementie of een verstandelijke beperking, waardoor ook mensen die hun wil niet meer kunnen uiten beschermd worden. De kern van de wet is 'Nee, tenzij'. Het uitgangspunt is dat dwangmaatregelen niet thuis horen in de zorg voor ouderen en gehandicapten. Gevaarlijke situaties moeten altijd met vrijwillige zorg worden opgelost, ook bij ernstig probleemgedrag. Deze wet is op 23 januari 2018 aangenomen door de eerste kamer.

Mr. L.A. Middelkoop